Onderhandelen over salaris en arbeidsvoorwaarden

Wanneer je gaat solliciteren bij een nieuwe werkgever hoop je er op vooruit te gaan. Met je salaris, maar ook met de overige arbeidsvoorwaarden. Maar hoe krijg je dat voor elkaar, zonder je toekomstige werkgever af te schrikken? En hoe pak je het aan als je wel goed zit bij je huidige werkgever, maar toch graag een loonsverhoging ontvangt? Wij geven je een aantal do’s & don’ts voor het onderhandelingsproces.

Bereid je goed voor

Een goede voorbereiding is het halve werk. Dat geldt voor alles, dus ook voor de onderhandelingen tijdens het sollicitatieproces. Verdiep je daarom goed in de functie en zoek uit wat hiervoor een acceptabel salaris is. Op internet zijn handige tools beschikbaar om het salaris te checken. Denk bijvoorbeeld aan Loonwijzer en het Salariskompas. Vraag ook aan oud-studiegenoten, vrienden of kennissen in vergelijkbare functies wat zij verdienen.

De voorbereiding ligt ook in het stellen van de juiste vragen aan jezelf. Wat wil je verdienen en wat is jouw absolute ondergrens? Wanneer haak je af? Hoe verdedig je het salaris dat je wilt verdienen? En wat doe je als deze argumenten van tafel worden geveegd? Dit zijn vragen waar je goed over na moet denken, zodat je zelfverzekerd overkomt. Dit versterkt jouw overtuigingskracht en je kans van slagen.

Onderzoek ook met wie je het gesprek gaat voeren. Is dit met een leidinggevende of met een HR-medewerker? Over het algemeen blijkt dat leidinggevenden gemakkelijker in de onderhandelingen mee gaan dan iemand van personeelszaken, omdat zij worden getriggerd door jouw capaciteiten en jou dolgraag binnen willen halen - of houden.

Verdiep je in de cao

Wanneer je te maken hebt met een cao kun je vaak niet onderhandelen over de schaal, maar wel over de trede. Houd er rekening mee dat als je in de hoogste trede zit, er wellicht niet veel doorgroeimogelijkheden zijn.

Bepaal het juiste moment

Veel mensen vinden het vervelend om over geld te praten. Toch beginnen werkgevers er zelf ook niet altijd over. Wanneer je er zelf over kunt beginnen is vaak afhankelijk van de situatie, die je het beste zelf in kunt schatten. Als er drie sollicitatierondes zijn, dan wordt er in de eerste ronde meestal niet gesproken over het salaris. Toch mag je er best naar vragen, zeker wanneer er in de vacature ook niets over is vermeld. Wanneer het salaris lager ligt dan jouw absolute bodemprijs, dan kun je dit beter zo vroeg mogelijk kenbaar maken. Zo hebben beide partijen duidelijkheid en wordt er niet onnodig tijd geïnvesteerd in het sollicitatieproces.

Heb je al een baan? Dan is het evaluatiegesprek een geschikt moment om het onderwerp aan te snijden. Motiveer waarom jij meer salaris zou moeten verdienen. Geef bijvoorbeeld aan hoe je gegroeid bent of wat jouw toegevoegde waarde is geweest voor het bedrijf. Voel het gesprek wel goed aan; als jouw werkgever ontevreden is, dan heeft het waarschijnlijk geen zin om over een loonsverhoging te beginnen.

Besef dat het een onderhandeling is

Onderhandelen is een spel. Je hoeft zeker niet akkoord te gaan met het eerste bod dat wordt gedaan. Jouw toekomstige werkgever weet dat ook en verwacht van jou een tegenbod. Daarom wordt er vaak eerst een lager bod gedaan dan dat het bedrijf bereid is om voor jou te betalen.

Realiseer je wel dat te scherp onderhandelen en niet toe willen geven aan een tegenbod ook tot een deal breaker kan leiden. Een werkgever kan ook denken: voor jou tien anderen! Soms moet je wat water bij de wijn doen.

Leg de focus niet op het salaris

Het gesprek moet niet draaien om het salaris. Laat zien dat jouw interesses vooral bij de functie en het bedrijf liggen, en niet bij het loonstrookje. Iemand die er alleen maar voor het geld zit, komt vaak minder gemotiveerd over. Dat leidt vaak tot onsuccesvolle resultaten.

Wees altijd eerlijk

Een hoog salaris is makkelijk, maar pas op dat je niet gaat bluffen. Als je jezelf tijdens het gesprek capabeler laat lijken dan je bent, dan zal dit in de praktijk tegen je kunnen gaan werken. Met alle gevolgen van dien. Wees daarom eerlijk en verkoop jezelf niet voor een te hoge prijs.

Ook wanneer jou wordt gevraagd wat je verdient, kun je maar beter eerlijk antwoord geven. Je bent niet verplicht om te antwoorden op deze vraag en wellicht is het -afhankelijk van je huidige en nieuwe functie- niet eens relevant. Toch laat het iets zien van openheid en eerlijkheid. Verzwijg je de informatie of blijkt dat je hebt gelogen over de hoogte van je salaris, dan ontstaan er misschien vragen over jouw betrouwbaarheid en geloofwaardigheid.

Als jou wordt gevraagd wat je wilt verdienen, kun je ook een marge aangeven. Zeg bijvoorbeeld dat je absoluut niet minder wilt verdienen dan bedrag X, maar dat je elke dag lachend naar je werk komt voor bedrag Y. Daar tussenin ligt wellicht een bedrag waar jullie samen uit kunnen komen.

Onderhandelen over het arbeidsvoorwaardenpakket

Misschien is het bruto maandsalaris niet wat je ervan had gehoopt, maar dat betekent niet dat het onderhandelproces hier ophoudt. Wij zien zelf dat het goed is om naar het totale pakket te kijken, en niet alleen naar het maandsalaris. Op het gebied van arbeidsvoorwaarden valt soms namelijk nog wat extra’s te halen. Denk bijvoorbeeld aan een gratis ziektekostenverzekering, extra vakantiedagen, winstdelingen, een dertiende maand, opleidingsmogelijkheden, wel of geen leaseauto, flexibele werktijden, een pensioenregeling of onkostenvergoeding.

Een premievrije pensioenregeling of een auto met 14% bijtelling kunnen bijvoorbeeld een aanzienlijk verschil maken in het netto voordeel. Kijk daarom altijd naar het gehele aanbod van een werkgever en compenseer daar eventueel voor een iets lager salaris.

Jouw salaris in de toekomst

Veel bedrijven geven hun personeelsleden een jaarlijkse loonsverhoging, uit blijk van waardering, ter motivatie en ter bevordering van de persoonlijke ontwikkeling. Toch gebeurt dit niet bij elk bedrijf. Vraag daarom hoe loonsverhogingen worden bepaald. Doet het bedrijf niet aan een jaarlijkse loonsverhoging, dan kun je vragen om een investering via opleidingsmogelijkheden.

Wees realistisch en eerlijk

Je kunt veel wensen hebben, maar besef je ook dat niet elke werkgever in staat is om hierin tegemoet te komen. Kleine bedrijven bieden hun personeel minder snel een pensioenregeling aan dan de grotere bedrijven. Sta achter jouw harde eisen en geef het op tijd aan als dit voor jou breekpunten vormen.